Di dời nhà ở ven kênh rạch TP.HCM: Cuộc đổ bộ của các “ông lớn”
UBND TP.HCM sẽ vận dụng mọi cơ chế, chính sách để kêu gọi nguồn lực xã hội thực hiện thành công chủ trương chỉnh trang đô thị, trong đó có việc di dời nhà ở ven kênh rạch mà trọng tâm là quận 8.
Nhắc đến khu vực quận 8, TP.HCM người ta sẽ nghĩ ngay đến một vùng đất thấp trũng, bị chia cắt bởi hệ thống kênh rạch chằng chịt. Nhưng nay chính đặc điểm tự nhiên này đang trở thành lợi thế đặc biệt, có sức hấp dẫn lôi cuốn các nhà đầu tư địa ốc đến khai thác.
So với các quận, huyện khác, lợi thế của quận 8 là có mạng lưới nhánh sông lớn chảy qua. Kênh Tẻ, kênh Đôi được tách ra từ sông Sài Gòn tại cửa Tân Thuận quận 4, dài khoảng 32km, đoạn chảy qua quận 8 dài 12km, bề rộng nhất đạt 130m, khu vực hẹp nhất rộng 75m. Sông Cần Giuộc là nhánh của sông Soài Rạp, hợp lưu tại ngã 3 sông Soài Rạp và sông Vàm Cỏ dài khoảng 38km, đoạn chảy qua quận 8 dài 2,2km.
Ngoài các nhánh sông lớn, quận 8 còn tập trung hàng hoạt nhánh sông, kênh, rạch, hồ chằng chịt, như sông Bến Lức, sông Ông Lớn, kênh Lò Gốm, kênh Tàu Hủ, rạch Hiệp Ân, rạch Nước Lên... với tổng chiều dài khoảng 30km.
Hệ thống kênh rạch này kết hợp với các rạch nhỏ, mạng lưới thoát nước dọc tuyến đường giao thông tạo ra hệ thống thoát nước chính cho toàn quận, tạo khả năng tiêu nước về mùa mưa cũng như khi triều cường.
Song bất cập của quận 8 hiện nay là địa bàn tập trung nhiều hộ dân sống ven kênh rạch, trong đó chủ yếu là các khu dân cư tự phát, nhà ở xuống cấp, môi trường ô nhiễm và nguy cơ sạt lở cao.
Chỉ tính riêng kênh Đôi, phía bờ Nam quận 8 có hơn 5.000 căn nhà với gần 26.000 nhân khẩu (thuộc các phường 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7), bờ Bắc có gần 1.000 hộ (thuộc các phường 8, 9, 10, 12, 14) sống ven kênh rạch.
Một lãnh đạo UBND quận 8 cho biết hiện nay quận đã có 2 phương án di dời nhà trên, ven kênh rạch và bố trí tái định cư cho dân.
Phương án thứ nhất, di dời toàn bộ các hộ dân ven kênh rạch trên địa bàn, với tổng mức kinh phí bồi thường di dời, giải tỏa dự trù là 13.763 tỷ đồng. Phương án thứ hai, ưu tiên di dời giải tỏa trước các nhà ở trên và ven kênh đã lụp xụp, không đảm bảo an toàn và điều kiện sinh hoạt.
Để thực hiện, quận 8 đã lên phương án di dời 2.910 căn nhà nằm ven kênh Đôi với tổng kinh phí 3.837 tỷ đồng, đồng thời triển khai xúc tiến 7 dự án nhà ở tái định cư trên địa bàn với quy mô 6.100 căn hộ.
Chính quyền TP khẳng định ngân sách không đủ để thực hiện di dời các hộ dân sống trên và ven kênh rạch nên phải kêu gọi nhà đầu tư ứng 13.000 tỷ đồng, không tính lãi suất trong 3 năm để thực hiện việc di dời 5.000 căn hộ sống ven và trên kênh rạch tại bờ Nam quận 8.
Mới đây nhất, Công ty cổ phần Đầu tư hạ tầng và nhà ở Sài Gòn đã có đề xuất phương án di dời và tái đầu tư dự án bất động sản tại Kênh Đôi, quận 8 sau khi thực hiện xong kế hoạch giải phóng nhà ven kênh tại đây.
Theo đó, doanh nghiệp này sẽ tự sắp xếp vốn thực hiện dự án theo hình thức PPP cho toàn bộ kinh phí bồi thường, giải phóng mặt bằng đối với các hộ có nhu cầu nhận tiền bồi thường, hỗ trợ tự lo nơi ở mới, sắp xếp nguồn vốn mua quỹ nhà tái định cư, nhà ở xã hội có sẵn tại quận 8 cho các hộ dân bị ảnh hưởng của dự án.
Ngược lại, phương thức hoàn vốn được nhà đầu tư đưa ra bằng cách xác định giá trị quỹ đất của dự án sau khi di dời theo cơ chế giá thị trường để hoàn vốn cho nhà đầu tư. Trường hợp quỹ đất tại dự án sau di dời chưa đủ giá trị để hoàn vốn cho nhà đầu tư thì thành phố sẽ giao một số khu đất khác để thanh toán cho nhà đầu tư hoặc bù một phần từ nguồn ngân sách thành phố.
Trong lúc các dự án chỉnh trang rục rịch triển khai, ghi nhận cho thấy đã có nhiều doanh nghiệp bất động sản đang đổ bộ đầu tư vào quận 8, chẳng hạn như: dự án căn hộ cao cấp Aurora Residences của công ty DRH, khu căn hộ ven sông Dream Home Riverside, Pegasuit, Tara Residence, Topaz Elite...
Giới đầu tư cho rằng sự phát triển mạnh mẽ của hạ tầng khu vực, cộng với chính sách cải tạo nhà ven kênh rạch đang được quan tâm, khu vực quận 8 đang trở thành tâm điểm của các nhà đầu tư bất động sản cũng như người mua nhà. Nhất là hiện nay, những dự án nhà ở có mặt view sông, hướng sông đang là xu thế được khách hàng ưa chọn nên những khu vực này được các doanh nghiệp địa ốc săn đón.