Giới chuyên gia cho rằng, việc tăng thuế VAT lên 12% sẽ khiến đầu vào nguyên vật liệu tăng và ảnh hưởng trực tiếp làm tăng giá nhà.

Mới đây, Bộ Tài chính đã đưa ra đề xuất về việc tăng thuế giá trị gia tăng (VAT), trong đó một số mặt hàng không chịu thuế thành chịu thuế, mức 5% lên 10% và mức phổ biển 10% lên 12%.

Bộ Tài chính lý giải việc tăng thuế là để bổ sung nguồn thu ngân sách trong bối cảnh bội chi ngân sách ngày càng lớn, nợ công Việt Nam đang phình to. Nhưng theo ý kiến của giới chuyên gia việc tăng thuế lần này sẽ tác động đến giá bất động sản, không chỉ làm giá bất động sản tăng do giá nguyên vật liệu đầu vào tăng mà còn có khả năng khiến giao dịch bất động sản sụt giảm.

TS Bùi Quang Tín - Trường Đại học Ngân hàng TP.HCM

Việc tăng thuế sẽ ảnh hưởng lớn đến thị trường bất động sản. Hiện nay khi giao dịch bất động sản, cá nhân phải chịu thuế thu nhập cá nhân còn nếu là doanh nghiệp phải chịu thuế thu nhập doanh nghiệp. Đó là chưa kể các loại thuế khác mà doanh nghiệp bất động sản phải chịu.

Nếu phải gánh thêm một phần gia tăng thêm thì chắc chắn sẽ tác động đến các giao dịch bất động sản. Chưa kể, mới đây Bộ Tài chính vừa đưa ra dự thảo đánh thuế đối với người sở hữu căn nhà thứ hai, cộng với việc tăng thuế VAT sẽ làm cho người dân cảm thấy gánh nặng thuế đang nhiều hơn. Giao dịch sẽ bị tác động theo hướng tiêu cực.

Thông thường đối với người dân và doanh nghiệp cách thức giảm chi hoặc chi tiêu ngân sách nhà nước hiệu quả thì dễ nhận được sự đồng lòng của người dân và doanh nghiệp hơn là tăng thuế. Cả hai giải pháp đều giúp tăng ngân sách nhà nước nhưng giải pháp giảm chi sẽ nhận được sự đồng lòng hơn là giải pháp tăng thuế. Do vậy, Bộ Tài chính nên cân nhắc việc tăng thuế VAT và không nên tăng đại trà để tránh ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của người dân.

TS Nguyễn Trí Hiếu - Chuyên gia tài chính ngân hàng

Chắc chắn việc tăng thuế sẽ tác động đến giá bất động sản. Người tiêu thụ cuối cùng là những người dân mua nhà phải chịu thuế cao hơn 2%. Ngay cả những nguyên vật liệu để xây nhà cũng sẽ bị đẩy lên nên giá trị gia tăng cho mỗi công đoạn lại tăng kéo giá bất động sản lên cao.

Cho đến hiện tại Bộ Tài chính chưa đưa ra một nghiên cứu cụ thể nào về tác động của việc tăng thuế đến ngân sách, đến nền kinh tế và người dân. Nếu tăng từ 10% lên 12%, ngân sách sẽ bổ sung thêm bao nhiêu tiền và đời sống của người dân sẽ bị ảnh hưởng như thế nào, đặc biệt là với những người có thu nhập thấp.

Với thu nhập bình quân đầu người của Việt Nam hiện nay chỉ hơn 2.000 USD/người/năm, việc tăng thuế chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến người dân, đặc biệt là những người dân nghèo. Việc tăng thuế VAT sẽ tác động đến hàng hóa tiêu dùng, giá mua nguyên liệu đầu vào tăng dẫn đến sản phẩm bán ra cho các công ty, siêu thị, đại lý phân phối tăng theo. Sau đó, giá sản phẩm, hàng hóa người tiêu dùng mua về sẽ tiếp tục tăng. Cuối cùng không phải tăng 2% mà người dân phải chịu những gánh nặng tài chính lớn hơn nhiều vì tăng thuế VAT.

Ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP.HCM (HoREA)

Đối với thị trường bất động sản, đặc biệt là nhà ở sử dụng hàng ngàn sản phẩm của hơn 90 ngành sản xuất, thi công xây dựng, kinh doanh, dịch vụ. Việc đề xuất tăng thuế giá trị gia tăng lên 12% kể từ ngày 01/01/2019 theo phương án của Bộ Tài chính sẽ dẫn đến mặt bằng giá nguyên nhiên vật liệu, nhận thầu thi công, nhân công tăng lên, giá bán nhà cũng sẽ tăng.

Do vậy, chúng tôi kiến nghị giữ nguyên thuế suất thuế VAT là 10% từ nay đến năm 2021 thì phù hợp hơn.